Dwie dekady koncernowych silników w samochodach marki ŠKODA

2015-07-28

Prace nad pierwszym nowym modelem samochodu marki ŠKODA, wykorzystującym doświadczenie nowego partnera strategicznego, ruszyły tuż po włączeniu czechosłowackiej marki w struktury koncernu VW, zatem jeszcze w 1991 roku. Już w kolejnym sezonie gotowe były prototypy, a w jeszcze następnym – seria informacyjna nowego modelu, testowana w odpowiednim kamuflażu i zwykle z dala od fabryki. Pierwszy wspólny projekt okazał się w praktyce głęboką modernizacją typoszeregu Favorit/Forman, którego zakończenie produkcji zapowiadano na rok 1994. Z poprzednika, bez żadnych zmian, przejęto zaledwie trzysta części i elementów, ponad dwa tysiące było zupełnie nowych, a pozostała ich liczba została poddana istotnym modyfikacjom.                 Zaprezentowany oficjalnie w dniu 26 października 1994 roku na Moście Karola w Pradze samochód otrzymał kod fabryczny Š791 i nazwę handlową odwołującą się do historii – Felicia. Taką samą nosił prototyp Š792 z początku lat 90. – makieta wersji sedan ostatecznie niezrealizowanego typu Š782, do których nadwozia zaprojektował Bertone, krótko przed włączeniem marki w struktury koncernu VW.     Projekt skutkujący prototypami Š782/Š792, prócz zasadniczego odmłodzenia modelu Favorit, miał jeszcze jedną ważną misję – wdrożenie benzynowych silników OHC własnej konstrukcji o objętościach 1 375 oraz 1 596 ccm i całkiem konkurencyjnych parametrach. Po jego zawieszeniu, nowy model Felicia dysponował wyłącznie jednostką OHV o objętości 1,3 litra, ewoluującą nieprzerwanie od lat 60. z litrowej odmiany stosowanej w modelu MB, a następnie Š100.     Całkowicie aluminiowy, ze zmodyfikowaną głowicą na potrzeby modelu Favorit, na tym etapie wzbogacił się o układ jednopunktowego wtrysku paliwa Bosch Monomotronic (wersje 54 lub 68 KM) i szereg usprawnień, głównie w obszarach spalania mieszanki i oczyszczania spalin. Dla mniej wymagających rynków nadal oferowano go z zasilaniem gaźnikowym i kalibracjami na 57 bądź 58 KM.                 Jako że uruchomienie produkcji nowych silników OHC w obliczu zasobów koncernu nie było niczym uzasadnione, rozwiązanie nasuwało się samo.                 Na targach w Brnie, w roku 1995 wraz z wersją Felicii z nadwoziem kombi (Š795) swą premierę święciła alternatywna odmiana silnikowa modelu. Zmodernizowany napęd rodziny EA111 (kod AEE) o objętości 1,6 litra i mocy 75 KM dysponował układem wielopunktowego wtrysku paliwa Magneti Marelli i wałkiem rozrządu umieszczonym w głowicy.      We wcześniejszych specyfikacjach dał się poznać jako niezawodna jednostka o przyjaznych parametrach w licznych modelach koncernu VW. Cięższy podzespół przyniósł ze sobą do marki ŠKODA kolejny nowy (początkowo opcjonalny) element wyposażenia modeli osobowych – wspomagany układ kierowniczy.     Prócz niego, wraz z modelem Felicia, po raz pierwszy w ofercie marki pojawiły się czołowe poduszki powietrzne, układ ABS, klimatyzacja wnętrza, podgrzewane fotele i… skórzana tapicerka wnętrza. Ta ostatnia była przywilejem wersji Laurin & Klement, która wraz z odmianą kombi i nowym silnikiem 1.6 MPi podkreślała jubileusz stulecia marki L&K i siedmiu dekad upływających od jej fuzji z koncernem ŠKODA.                 Nowa, sprawdzona jednostka napędowa ze stajni VW wyraźnie zwiększyła zainteresowanie modelem Felicia, zwłaszcza na rynkach zachodnioeuropejskich. Jej sprzedaż rozpoczęła się we wrześniu 1995 roku. Kilka miesięcy później gamę silników modelu uzupełniono o kolejny, znany ze swej długowieczności napęd VW. Był nim wysokoprężny, atmosferyczny silnik 1.9 D z wtryskiem pośrednim.  Był to już jednak rok 1996, w którym zaprezentowano pierwszą, koncernową generację Octavii (1U), posiadającą w swej ofercie szeroką paletę silników VW - w tym najnowsze jednostki 1.8 20V oraz 1.9 TDI. Silnik 1.6 AEE, po drobnych modyfikacjach, głównie w obszarze mocowania w nadwoziu, trafił także do oferty większej siostry Felicii.                 Dziś najstarsze ŠKODY, napędzane tą jednostką mają już dwadzieścia lat. Po zakończeniu, na początku XXI wieku, produkcji silnika 1.4 OHV, stanowiącego kolejną ewolucję jednostki MB, marka ŠKODA korzysta wyłącznie z kompletnych, koncernowych układów napędowych giganta z Wolfsburga.     Dane techniczne samochodu ŠKODA Felicia (Š791) z silnikiem 1.6 MPi, rok 1995      silnik: typ AEE, rzędowy, czterocylindrowy, czterosuwowy, o zapłonie iskrowym; rozrząd OHC, chłodzony cieczą (chłodnica naporowa z przodu pojazdu, wentylator); umieszczony poprzecznie z przodu, układ autodiagnostyki, sonda lambda, katalizator, drobne różnice w osprzęcie w odmianach przystosowanych do współpracy z układami klimatyzacji i/lub wspomagania kierownicy     średnica cylindra: 75,5 mm, skok tłoka 86,9 mm, objętość skokowa: 1 598 ccm     zasilanie:  układ wielopunktowego wtrysku paliwa Magneti Marelli     moc maksymalna:  75 KM przy 4 500 obr./min     maksymalny moment obrotowy:  135 Nm przy 3 500 obr./min     instalacja zapłonowa:  o napięciu 12V    układ smarowania:  ciśnieniowy    układ skrzynia przekładniowa:  pięciostopniowa, manualna, sterowana dźwignią umieszczoną w podłodze    sprzęgło:  suche, jednotarczowe,     napęd:  kół przednich, półosiami z przegubami równobieżnymi    nadwozie:  samonośne, pięciodrzwiowe, typu hatchback, inne wersje nadwozie pod odrębnymi kodami modelowymi    zawieszenie kół przednich:  poprzeczne wahacze trójkątne, kolumny resorujące typu McPherson, stabilizator     zawieszenie kół tylnych:  belka wleczona, sprężyny śrubowe, amortyzatory układ hamulcowy: hydrauliczny, dwuobwodowy, wyposażony w pompę podciśnieniowego wspomagania siły hamowania, przednie hamulce tarczowe, tylne bębnowe, opcja układu przeciwpoślizgowego ABS (od 1995)     układ kierowniczy:  przekładnia zębatkowa, od 1995 roku opcja układu wspomagania (standard od 1998)     ogumienie:  obręcze stalowe 13”, jako opcja – ze stopów lekkich 13” lub 14” ogumienie 165/70R13, 175/60R13, 175/65R13 lub 175/60R14, koło zapasowe umieszczone poziomo w bagażniku    rozstaw osi:  2 450 mm    rozstaw kół przednich:  1 420 mm, tylnych 1 380 mm    wymiary zewnętrzne:  długość 3 855 mm, szerokość 1 635 mm, wysokość 1 415 mm     masa własna:  985 kg    pojemność bagażnika:  272 l, po złożeniu kanapy tylnej – 967l    pojemność zbiornika paliwa:  42 l     prędkość maksymalna:  170 km/h     średnie zużycie paliwa: 7,1 l/100 km    ilość zbudowanych egzemplarzy: ponad 910 tysięcy egzemplarzy wszystkich odmian silnikowych typu Š791 (z nadwoziem hatchback)    ilość ciekawostka:  wiele rozwiązań technicznych stosowanych w programie Š781 podpatrywano na początku lat 80. w podzespołach samochodu VW Golf. Po latach historia zatoczyła koło i przy okazji najgłębszej z modernizacji modelu Favorit z roku 1993, szereg drobniejszych elementów Golfa włączono do standardowej specyfikacji tej pierwszej, przednionapędowej ŠKODY.      dla ŠKODA PR Portal - Tomasz Orlik, Automobilista, lipiec 2015 Fotografie: archiwum ŠKODA