25 lat modelu Forman. Zalążki filozofii Simply Clever.
12 lipca 2016

25 lat modelu Forman. Zalążki filozofii Simply Clever.

25 lat modelu Forman. Zalążki filozofii Simply Clever.

Przed ćwierćwieczem do pierwszych Klientów trafiła absolutna nowość w ofercie producenta z Mladej Boleslavi – model Forman. Bazując na pokazanym światu w roku 1987, przednionapędowym Favoricie, poszerzał jego gamę o odmianę proponującą znacznie więcej przestrzeni bagażowej, przy zachowaniu wszelkich zalet modelu wyjściowego.

Forman był jednym z najbardziej wyczekiwanych modeli ŠKODY. Po zakończeniu produkcji Octavii Combi w sezonie 1971, przez dwie dekady brakowało w ofercie marki konstrukcji o przeznaczeniu uniwersalnym, łączącej komfort z istotnymi walorami użytkowymi. Forman wpisywał się doskonale w okres ustrojowych przemian dokonujących się w Czechosłowacji, skutkujących odrodzeniem indywidualnej działalności gospodarczej i turystyki zagranicznej.

Wytwarzany w Vrchlabí Forman otrzymał wewnętrzne oznaczenie Typ 785 i z technicznego punktu widzenia stał się swego rodzaju światowym unikatem. Wykorzystano w nim bowiem kompletną tylną część nadwozia wersji hatchback (Favorit) – drzwi bagażnika i lampy tylne.

Cały zabieg powiódł się ponadto pod względem estetycznym – proporcje nadwozia modelu Forman były często oceniane nawet wyżej od pojazdu bazowego. Zgrabny pojazd oferował 400-litrowy bagażnik z możliwością powiększenia przestrzeni bagażowej do 1 340 litrów po złożeniu oparcia i siedziska kanapy tylnej (w wersji LS – także asymetrycznie dzielonej). Gdyby i tego było mało, kanapę tylną można było w łatwy sposób zdemontować. Ilość pomysłowych rozwiązań wnętrza i przestrzeni bagażowej upoważnia konstrukcję do miana prekursora filozofii ‘Simply Clever’, tak nierozerwalnie związanej dziś z marką.

Model pozycjonowany pomiędzy segmentem B i C, pod względem walorów użytkowych był w stanie zagrozić najbardziej renomowanym konkurentom klasy kompakt. Wkrótce okazało się, że nie ma się również czego wstydzić w dziedzinach trwałości i parametrów eksploatacyjnych – zagraniczne rynki eksportowe przyjęły go bardzo ciepło.

W pierwszej serii samochód oferowano z silnikiem 1.3 OHV w odmianach zasilanych gaźnikiem (58 lub 62 KM) lub jednopunktowym wtryskiem paliwa (54 KM – z katalizatorem) oraz w dwóch alternatywnych poziomach wykończenia – standardowym L oraz podwyższonym LS. Ten drugi zawierał anatomiczne fotele przednie z miękkimi zagłówkami, welurową tapicerkę, obrotomierz, lampy przeciwmgielne i regulator interwału pracy wycieraczek szyby przedniej. W stosunku do modelu Favorit, Forman oferował dodatkowe 35 cm długości wycenione na 35 tysięcy koron ekstra.

W styczniu 1993 roku, pod okiem nowego partnera strategicznego z Wolfsburga, rodzina modeli Favorit/Forman przeszła szeroko zakrojoną modernizację, skupioną głównie na rozwiązaniach technicznych. Pakiet obejmował 548 zmian - wzmocniono strukturę karoserii, zmodernizowano wnętrze, ulepszono hamulce, poprawiono jakość montażu, wyciszenie nadwozia i jego ochronę antykorozyjną. Pastelowe, przygaszone lakiery zastąpiono nową gamą, opartą na soczystych barwach, a poziomy wyposażenia L/LS zastąpiono przez LX/GLX. Nieustannie ulepszany silnik 1.3 OHV zasilany był układem wtrysku paliwa Bosch Monomotronic, dysponując mocą 54 KM lub 68 KM, wersje gaźnikowe kierowano odtąd jedynie na wybrane rynki eksportowe. Wraz z modernizacją zaprezentowano nowe logo marki, wykorzystywane przez nią aż do roku 2011. Macierzysty zakład modelu – Vrchlabí – kompletował także liczne edycje specjalne (np. Komfort, Excellent, Prima, Marathon i niezliczone edycje …Line), kierowane głównie do odbiorców zagranicznych. Wyposażano je często w okno dachowe, aluminiowe obręcze kół, elektrycznie sterowane szyby drzwi przednich czy też centralny zamek – era ABS-u i poduszek bezpieczeństwa nastała dopiero wraz z następcą, modelem Felicia.

Co ciekawe, prototyp modelu Forman był testowany na ulicach Pragi już w ostatnich tygodniach 1987 roku, zatem jeszcze przed rozpoczęciem regularnych dostaw egzemplarzy Favorit. Następnie wszelki rozgłos o pracach rozwojowych wyciszono na tyle, że premiera pojazdu w 1990 roku stanowiła prawdziwą niespodziankę.

Niewielka seria aut powstała w tym roku trafiła wyłącznie do odbiorców instytucjonalnych, w tym istniejącej do połowy 1991 Veřejnej Bezpečnosti. Ostatnie egzemplarze Formanów zbudowano w 1995 roku, zatem już po oficjalnej prezentacji modelu Felicia hatchback. Łączna produkcja typoszeregu Favorit/Forman/Pick-Up przekroczyła 1 mln egzemplarzy – o tym imponującym wyniku przypominała specjalna krótka seria modelu Forman, nazwana Million Edition.

Dane techniczne samochodu ŠKODA Forman 135L Typ 785, 1991

 

silnik: rzędowy, czterocylindrowy, czterosuwowy; górnozaworowy OHV, chłodzony cieczą, wał korbowy podparty w trzech punktach, napęd rozrządu za pośrednictwem łańcucha, umieszczony poprzecznie z przodu, napędzający koła przednie
średnica cylindra: 75,5 mm, skok tłoka: 72 mm, objętość skokowa: 1289 ccm
stopień sprężania: 8,8:1
zasilanie: podwójny gaźnik opadowy Pierburg, paliwo ołowiowe bądź bezołowiowe, minimum 90 okt.
moc maksymalna: 58 KM przy 5000 obr./min
maksymalny moment obrotowy: 94 Nm przy 3000 obr./min
instalacja zapłonowa: o napięciu 12V, zapłon bezstykowy, elektroniczny PAL, alternator 55A,
układ smarowania: ciśnieniowy, filtr pełnoprzepływowy
skrzynia przekładniowa: pięciostopniowa, manualna, w pełni zsynchronizowana
napęd: kół przednich, skrócone względem Favorit przełożenie przekładni głównej 4,167
nadwozie: samonośne, całkowicie stalowe, pięciodrzwiowe typu kombi, pięciomiejscowe
podwozie: nośna płyta podłogowa
zawieszenie kół przednich: trójkątne wahacze, kolumny McPherson, amortyzatory hydrauliczne
zawieszenie kół tylnych: podatna belka wleczona, sprężymy śrubowe, amortyzatory hydrauliczne
układ hamulcowy: hydrauliczny, wspomagany, dwuobwodowy, hamulce tarczowe 236 mm osi przedniej i bębnowe 200 mm osi tylnej
układ kierowniczy: przekładnia zębatkowa, bezpieczna kolumna kierownicy
ogumienie: 165/70R13, obręcze stalowe
rozstaw osi: 2450 mm
rozstaw kół: 1400 mm - przednich i 1385 mm - tylnych
wymiary zewnętrzne: długość 4215 mm, szerokość 1620 mm, wysokość 1425 mm
masa własna: 890 kg
pojemność zbiornika paliwa: 47 l
prędkość maksymalna: 140 km/h
średnie zużycie paliwa: 5,8 l przy 90 km/h, 7,9 l przy 120 km/h i 9 l w warunkach jazdy miejskiej
ilość zbudowanych egzemplarzy: 219 254 egzemplarzy, w tym około 250 sztuk jeszcze w roku 1990
ciekawostka: praktycznie do ukończenia projektu 785 opowiadano się za wykorzystaniem dlań handlowej nazwy Turist. Taką nazwę nosiły nawet samochody oficjalnie zaprezentowane dziennikarzom. Podobne zawirowania dotyczyły modelu Favorit – na pewnym etapie projektu największe szanse miała nazwa Laura, na szczęście wygrało zgrabne przywołanie historii marki.

dla ŠKODA PR Portal - Tomasz Orlik, Automobilista, lipiec 2016
Fotografie: archiwum ŠKODA

Pobierz plik tekstowy

Format: txt
Rozmiar: 7,20 kB
Pobierz
Proszę czekać...