25 lat ŠKODY FAVORIT RS 1600 H. Sześć sekund do setki.

Święcący w tym sezonie swoje 30-lecie, pod wieloma względami przełomowy dla marki model Favorit, dość szybko okazał się również zupełnie efektywnym pojazdem sportowym. Debiut na arenie motosportu przeżył już w połowie 1988 roku, na trasie ojczystego Rajdu Szumawa. Załoga Berger – Petera uczestniczyła w nim w ramach testu, konwersja pojazdu dla grupy A nie posiadała bowiem jeszcze homologacji. Ta zaczęła obowiązywać z pierwszym dniem kolejnego roku i w tym sezonie FAVORIT pojawił się na trasach rajdów tak krajowych jak i zagranicznych. Szósta lokata w „generalce” fińskiego Hankiralli ’89 i jednoczesne zwycięstwo w klasie zapowiadały świetlaną przyszłość tej udanej konstrukcji.

Wyczynowy Favorit opracowany wspólnymi siłami fabrycznego działu motosportu i przedsiębiorstwa MTX Metalex – już tradycyjnie dla marki – powstał w odmianach rajdowej oraz torowej. Mimo stosunkowo nierozległych w stosunku do modelu seryjnego modyfikacji, w obu wykonaniach, okazał się niezwykle sprawną i wdzięczną w prowadzeniu maszyną, wyważoną i dojrzałą od pierwszych startów. Jeszcze w sezonie 1989 załapał się na ostatni rajd z kalendarza RMŚ a w 1990 uczestniczył (z sukcesami) w imprezach zaliczanych do Rajdowych Mistrzostw Świata, do pucharu Europy i – naturalnie – mistrzostw Czechosłowacji. W późniejszym okresie załogi zwinnych Favoritek sukcesywnie zdobywały punkty w zmaganiach nowopowstałej Formuły 2.  Startowały w niej modele specyfikowane zgodnie z Grupą A i napędzane na jedną oś wolnossącymi silnikami o objętości do 2 litrów.  

Rok 1992 przynosi jeszcze jedną niespodziankę w palecie wyczynowych odmian modelu FAVORIT, którą współtworzyła jeszcze niewymieniona wcześniej konwersja z najdrobniejszymi modyfikacjami, typowymi dla Grupy N. Był nią pojazd przygotowany dla możliwie otwartej na modyfikacje Grupy H i trudów wyścigów górskich oraz torowych. W pojeździe wykorzystano prototypowy silnik OHC własnej konstrukcji, pochodzący wprost z programu rozwojowego cywilnych jednostek napędowych nowej generacji. Te planowano początkowo wprowadzić do produkcji seryjnej na początku lat 90. Podrasowany wariant wyjściowo niespełna stukonnego silnika 1.6 OHC dysponował mocą 167KM i generował moment obrotowy 176Nm przy 5500 obr./min. Do uzyskania takich parametrów nie wykorzystywał nie tylko turbosprężarki czy kompresora, ale nawet układu wtrysku paliwa. Ten ostatni otrzymał w sezonie 1993, dodatkowo poprawiając swą imponującą sprawność.   

Wydajny silnik połączono z sześciostopniową przekładnią przenoszącą moment obrotowy wyłącznie na oś przednią. Zmniejszona do 720kg masa całkowita kompletnego pojazdu (wobec 830 kg rajdówki Grupy A) pozwoliła na uzyskanie doskonałych parametrów trakcyjnych – czasu 6s potrzebnych do osiągnięcia „setki” i prędkości maksymalnej nawet 240km/h.

Samochód z załogą Kvaizar – Obermann – Samohýl rozgromił swą klasę w 24-godzinnym maratonie na torze Nürburgring. Jego domeną stały się wyścigi torowe i górskie a głównym zadaniem – zaakcentowanie sportowych sukcesów A – grupowych Favoritek i – z całą pewnością także – handlowych, odmian zupełnie cywilnych. Niekiedy można go było spotkać w roli ciekawostki otwierającej rajd zaliczany do kalendarza mistrzostw Czechosłowacji – jak choćby na trasie Rajdu Jikov 1992 rozgrywanego w malowniczych okolicach Czeskiego Krumlowa. Dziś FAVORITA RS 1600 H można oglądać w depozycie lub w trakcie czasowych ekspozycji firmowego muzeum marki ŠKODA.

Dane techniczne samochodu ŠKODA FAVORIT RS 1600 H, Grupa H, 1992

silnik: rzędowy, czterocylindrowy, czterosuwowy; górnozaworowy OHC, chłodzony cieczą, blok silnika ze stopów lekkich, wał korbowy podparty w pięciu punktach, napęd rozrządu za pośrednictwem paska, umieszczony poprzecznie z przodu, napędzający koła przednie

średnica cylindra: 78mm, skok tłoka: 83,5mm, objętość skokowa: 1596 ccm

moc maksymalna: 167KM przy 6500 obr/min

maksymalny moment obrotowy: 176 Nm przy 5500 obr/min

skrzynia przekładniowa: sześciostopniowa, manualna, z możliwością konfiguracji przełożeń i zamiany zespołu przekładni głównej (różne przełożenia przekładni)

nadwozie: samonośne, stalowe, elementy kompozytowe i ze stopów lekkich, pięciodrzwiowe typu hatchback, jednomiejscowe (dla wybranych imprez dwumiejscowe), wzmocnione klatką bezpieczeństwa, szczelina w pokrywie silnika odprowadzająca ciepłe powietrze z komory napędu, spojler na pokrywie bagażnika o na bieżąco korygowanych kształtach, ostatecznie usunięty w sezonie 1993 – po optymalizacji charakterystyk jezdnych

układ hamulcowy: hydrauliczny, hamulce tarczowe obu osi, przednie wentylowane

układ kierowniczy: przekładnia zębatkowa, bezpieczna kolumna kierownicy

rozstaw osi: 2450 mm

masa własna: 720 kg

czas przyspieszenia 0-100 km/h: minimalny 6s

prędkość maksymalna: 210 do 240 km/h (zależnie od konfiguracji przełożeń)

ciekawostka: program rozwojowy niezwykle udanych silników OHC własnej konstrukcji został wstrzymany po fuzji marki z koncernem VW. Do napędu modeli Felicia użyto już koncernowych silników 1.6 OHC rodziny AEE o niższych parametrach.  

dla ŠKODA PR Portal - Tomasz Orlik, Automobilista

fotografie – archiwum ŠKODA